Δημοσιεύουμε το ένα από τα τρία κείμενα που επέλεξε η επιτροπή και βράβευσε η Βιβλιοθήκη σχετικά με τη σύγκριση των αναγνωστικών παλιών και σύγχρονων με βάση τη σχετική πρόσκληση που είχε απευθύνει η Βιβλιοθήκη. Τα άλλα δύο θα δημοσιευτούν τις επόμενες μέρες
Δύο αναγνωστικά από δύο διαφορετικές εποχές
Στο πέρασμα των χρόνων στην εκπαίδευση και ειδικότερα στα εκπαιδευτικά βιβλία έγιναν πολλές αλλαγές. Μέσα από τις συγκρίσεις παλιών αναγνωστικών με το σημερινό μπορούμε να παρατηρήσουμε όλες αυτές τις αλλαγές στον κόσμο της εκπαίδευσης και γενικότερα στον κόσμο, στον τρόπο συγγραφής των σχολικών βιβλίων αλλά και στο περιεχόμενό τους. Θα ήταν λοιπόν ενδιαφέρουσα πρόταση η σύγκριση ενός αναγνωστικού της δεκαετίας του τριάντα και του σημερινού σύγχρονου αναγνωστικού.
Με μια πρώτη ματιά ο καθένας μπορεί να διακρίνει τις εμφανείς διαφορές ανάμεσα στα δύο βιβλία, καθώς είναι δύο βιβλία από δύο εντελώς διαφορετικές εποχές με διαφορά ογδόντα ετών. Καταρχάς υπάρχει έντονη διαφορά στην εικόνα των δύο αναγνωστικών αφού το παλιό αναγνωστικό “Ο κόσμος του παιδιού” είναι εικονογραφημένο με ελάχιστες, άχρωμες και σχεδιασμένες με μολύβι εικόνες. Σε αντίθεση μ’ αυτό το σύγχρονο αναγνωστικό έχει πλούσια εικονογράφηση με ζωγραφιές, σκίτσα, φωτογραφίες και με πολλά ζωηρά χρώματα. Μια ακόμη αξιοπρόσεκτη διαφορά είναι ότι στο σημερινό αναγνωστικό τα μαθήματα χωρίζονται σε ενότητες και κεφάλαια και υπάρχουν διάφορες σημειώσεις για το μάθημα της ημέρας (π.χ. ορθογραφία, γραμματική κλπ), ενώ το παλιό αναγνωστικό είναι ενιαίο και ο εκπαιδευτικός είχε τον πρώτο λόγο για το τι θα διδάξει καθώς το βιβλίο δεν τον περιόριζε σε ένα συγκεκριμένο μάθημα. Μια ακόμη διαφορά είναι ότι στο παλιό αναγνωστικό δεν υπάρχουν καθόλου ασκήσεις ενώ στο σύγχρονο βιβλίο υπάρχουν πλήθος ασκήσεων, συν το τετράδιο εργασιών, που βοηθούν το μαθητή να κάνει στην πράξη όσα έμαθε για να τα εμπεδώσει ευκολότερα. Επιπροσθέτως τα δύο βιβλία διαφέρουν ως προς το θέμα γιατί το βιβλίο “Ο κόσμος του παιδιού” περιγράφει την ζωή των παιδιών της Ελληνικής υπαίθρου και γενικότερα την ζωή των αγροτών, τις αγωνίες των ανθρώπων (π.χ. οι άνθρωποι παρακαλούν να βρέξει), τις σχέσεις των μελών της οικογένειας τα ζώα (π.χ. τον γάιδαρο που ήταν αναπόσπαστο εργαλείο του αγρότη) κλπ. Σήμερα το αντίστοιχο βιβλίο παρουσιάζει τον σύγχρονο τρόπο ζωής αυτοκίνητα, υπολογιστές γενικότερα επιστήμη και επιτεύγματα της τεχνολογίας προσπαθούν να παρασύρουν με ευχάριστο τρόπο τα παιδιά στον κόσμο της γνώσης. Τέλος διαφέρουν και στη γλώσσα τους, καθώς τα δύο βιβλία διδάσκουν το ένα την καθαρεύουσα και το πολυτονικό ενώ το άλλο την δημοτική και το μονοτονικό σύστημα γραφής.
Κατά τη γνώμη μου το σύγχρονο βιβλίο είναι ωραιότερο και ευκολότερο στην ανάγνωση στην διδασκαλία και στην εκμάθηση του περιεχομένου του. Αυτό το συμπέρασμα εξάγεται από το ότι το βιβλίο “Ο κόσμος του παιδιού” δεν καταφέρνει να δώσει το ερέθισμα στον μαθητή να το διαβάσει παρόλο που έχει ωραίες αφηγήσεις και παραστατικές εικόνες, επίσης δεν βοηθάει τον εκπαιδευτικό στο έργο του και για αυτούς τους λόγους το θεωρώ υποδεέστερο του σύγχρονου αναγνωστικού.
Συνοψίζοντας, τα δύο βιβλία έχουν πολλές διαφορές και η περαιτέρω ανάλυση μοιάζει ανούσια, παρά ταύτα η σύγκριση είναι αρκετά ενδιαφέρουσα γιατί το κάθε βιβλίο έχει την γοητεία του.
Στρατής Κούτσικος, μαθητής Γ’ Γυμνασίου
