Από τον Παναγιώτη Τσάτσο
Θα τολμήσω να συναγωνιστώ τον εξαίρετο καθ΄όλα φίλο μου Γ.Γιωργή στη ντοπιολαλιά με τη διαφορά ότι εγώ θα παραθέτω λέξεις με Οθωμανικές ρίζες που έχουν μείνει διαχρονικές . . Δυστυχώς μιλούνται μόνο από τους πολύ ηλικιωμένους και οι νέοι μας δεν τις καταλαβαίνουν . . Ο κατάλογος αριθμεί περί τις 1.200 λέξεις , έπειτα από μακροχρόνια έρευνα μου . Σε κάθε λέξη υπάρχει η Τουρκική γραφή και προφορά . Πολλές απ΄αυτές χρησιμοποιούνται παραεφθαρμένες ή με μεταφορική έννοια
αβάντα avanta αβαντα (αθέμιτο κέρδος) και αβανταδόρος
αβαρία avarιz (έκτακτος φόρος)
αβλαντίζω avlamak αβλαμακ (κυνήγι ) μεταφ. το σημάδι , αβλάντσει καλά και ρίξει
αβτζής avci αβτσι (καλός κυνηγός) τούτους ο σκύλους είναι πολύ αβτσής και αβτσίδσα γάτα
αγάς ağa αγα ( τίτλος πολιτικού ή στρατιωτικού Οθωμανού αξιωματούχου )
αγιάζι ayaz αγιαζ ( ψύχρα , διαπεραστικό κρύο με πολύ υγρασία)
αγιάρ ayar αγιαρ (πλευρό επί εδαφικής περιοχής , ανάχωμα) τ΄ αγιάρ τ΄ πουταμού
αγναντίζω ağnamak καταλαβαίνω δεν αγναντιζ΄πιά
αδαλής και ανταλής adali από το ada (νησί) και αδαλής συμαίνει νησιώτης και ανταλής abdali ανταλι
άιντε haydi εκφράζει γενικά παρακίνηση ή αγανάκτηση ανάλογα με τα συμφραζόμενα και το χρωματισμό της φωνής
ακταρμά aktarma ακταρμα (μετάδοση ,μεταβίβαση αλλά και μεταφορά) ακταρτίζου
αλάι – μαλάι alay – malay (πλήθος ,πομπή , παράταξη όμιλος) γίναμε όλοι αλάι μαλάι
αλάνι alan αλαν ( ανοικτός χώρος) και αλάνα
αλατζάς alaca αλατζα (βαμβακερό δίχρωμο ύφασμα δεύτερης ποιότητας)
Αβάντα: avanta= όφελος, πλεονέκτημα(ιταλικήλέξη, από ρήμα avantare = προχωρώ )
(avanti=εμπρός και Γαλλικά avantage=πλεονέκτημα).
Και αβάντζα: avanza, από το avanzare=προχωρώ
Αβαρία: avaria=ζημιά(ιταλική λέξη,ναυτικός όρος).
Όπως και η λέξη αγάντα= κράτα, βάστα: από το ρήμα της ιταλικής agguantare