(Προδημοσίευση από τον Αντίλαλο με βάση αρχειακή πηγή)
- Σημαντικές ήταν και οι αρμοδιότητες που (οι δημογέροντες) είχαν σχέση με την απόδοση δικαιοσύνης. Ο Μητροπολίτης ανέθετε στους δημογέροντας να συμβιβάσουν αντιδίκους αλλά μερικές φορές αυτό ήταν αδύνατο. Τότε παρέπεμπαν τους αντιδίκους να μεταβούν οι ίδιοι στη Μητρόπολη αλλά ο δύστροπος προέβαλε τη δικαιολογία ότι ήταν άρρωστος και δεν υπάκουε. Άλλη περίπτωση συμβιβασμού αφορούσε τη διένεξη γαμπρού-πεθερού μετά το θάνατο της νύφης.
2α. Σε περίπτωση που έπρεπε κάποιος να παρουσιαστεί στη Μητρόπολη για υπόθεσή του (π.χ. ίνα δικασθή περί υφισταμένης αρραβώνος μου) μπορούσε να ορίσει ενώπιον της δημογεροντίας επίτροπο που θα παρουσιάζονταν αντ’ αυτού. Επίτροπος μπορούσε να οριστεί και για την αντ’ αυτού παρουσία ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων. Στην περίπτωση αυτή ο επίτροπος μπορούσε να είναι και τούρκος.
2β. Βρήκαμε και μια επιστολή-παρέμβαση της Δημογεροντίας προς τον «Μακαριώτατον Πατριάρχην» ώστε με παρέμβασή του να μην εκτελεστεί απόφαση του Πρωτοδικείου με την οποία δικαιώθηκε κάποια γυναίκα ξένη και άγνωστη που ήρθε και απαίτησε να της δοθεί ένα κτήμα που τάχατες ανήκε στον πατέρα της χωρίς να προσκομίσει κανένα δικαιολογητικό. «Το γεγονός τούτο κατέπληξεν πάντας ημάς και ενέπνευσε φόβον μη και άλλος τις ελθών άλλοθεν πόθεν ζητήση να οικειοποιηθεί και άλλου τινός συνεχωρίου ημών κτήμα»
