Τ’ Αϊ Γιαννιού 70 χρόνια πριν…

Με την ευκαιρία των τελευταίων γιορτών του δωδεκαήμερου δηλαδή των Φώτων και          τ’ αϊ Γιαννιού ο κ. Πάνος Αναγνώστου μας έστειλε το παρακάτω κείμενο.

Η κατοχή έμπαινε στον τελευταίο χρόνο της. Τώρα πια δεν ήταν σαν το καταραμένο πρώτο χρόνο που η καμπάνα χτυπούσε πολύ συχνά για κάποιον από μας…

Τα λέγω στο Ημερολόγιο μου…

Οι ελλείψεις αναρίθμητες ακόμα όπως και οι στερήσεις, αλλά τα παλεύαμε. Διαβλέπαμε πια πως η Νίκη δε θα ‘ταν μακριά…

Μαζί με όλες  τις προσπάθειες μας να διατηρήσουμε όσο γίνεται ψηλότερα το ηθικό του κόσμου, είχαμε κάνει προσπάθειες για την αναβίωση των παλιών εθίμων που αλλιώς θα έσβηναν μέσα στην λαίλαπα του πολέμου που δεν έλεγε να τελειώσει.(κάποια τους είχαν ήδη σβήσει: μόνο οι παλιότεροι τα θυμούνταν).

Στο πνεύμα αυτό οι φωτιές του Αι-Γιαννιού (τα κάψαλα, έγιναν την παραμονή πιο ζωντανά από ποτέ στα προηγούμενα χρόνια που υπήρχαν στη θύμησή μου…).

Ανήμερα της γιορτής, είχαμε πάλι ενδιάθετη όρεξη για κάτι παραπάνω, αλλά ‘τι’ δεν βρίσκαμε.

Και να που ‘κει στο απομεσήμερο εκείνοι που κουτσόπιναν ακόμη αντί να πάνε για μεσημεριανό, ρίχτηκε η ιδέα –σαν παλιό έθιμο και ξεχασμένο, το είπαν-.

Σύντομα το ξεκίνησαν: Ένα  λεπτό μακρύ κοντάρι φορτώθηκε ο πιο σωματώδης Γιάννης  Καβουρής, κατόπιν γεωπόνος, να προηγείται, ο όγκος της παρέας να τον περιστοιχίζει τραγουδώντας και δυο τρεις ‘πειρατές’ να παραβιάζουν τις εξώπορτες των σπιτιών, να φτάνουν στα κοτέτσια τους και ‘κει να δίνουν θορυβώδεις μάχες μέχρι ν’ αρπάξουν κάποιο ζωντανό της…να τα δένουν έπειτα ανά ζεύγος και να τα κρεμούν στο μακρύ κοντάρι, αδιαφορώντας για τις φωνές της κάθε νοικοκυράς*…

Το σαφάρι των πουλερικών τέλειωσε όταν ο Γ. Καβουρής δήλωσε ότι δε σηκώνει παραπάνω κι ο ώμος του θα πληγώσει παρά το μαξιλάρι που υπήρχε κάτω από το κοντάρι!

Το πότε και πως έγιναν όλα τα παρακάτω – ξεπουπούλιασμα, πιατικά, κατσαρολικά, μαγείρεμα, δυσεύρετα υλικά όπως ρύζι, ποτά  κ.α –, ως και αίθουσα για να στεγάσει το γλέντι βρέθηκε.  Πως καθαρίζεται μια τέτοια αποθήκη γεμάτη άχρηστα υλικά, αράχνες , σκόνες κ.α; να βρεθεί η στοιχειώδης επίπλωση της; ως και γραμμόφωνο με δίσκους ευρωπαικής μουσικής βρήκαν (βαλς, ταγκό), που οι περισσότεροι χωριανοί δεν τα είχαν ακούσει ούτε ως λέξεις, είναι να απορεί κανείς.   ( Η πρώτη λέσχη του χωριού και μετέπειτα αποθήκη παντοπωλείου Ιατρέλλη, τώρα αποθήκη super market).Όμως στην ώρα τους ήταν όλα έτοιμα για ένα απίθανο γλέντι, με φαγοπότι, ουζοποσία, χορούς, τραγούδια, παιχνίδια συντροφιάς …ως την αυγή!

·        Για τα μάτια ήταν οι περισσότερες φωνές, καθώς έβλεπαν πως το κακό ήταν γενικό αφού …ήταν παλιό έθιμο… κι όλο και κάποιος της οικογένειας, ήταν στην παρέα που το ‘κανε.

Σημ. Οι σημερινοί συγχωριανοί μου δεν είναι σίγουρα δυνατόν να καταλάβουν πραγματικά το πως μπόρεσε να γίνει μια τέτοια εκδήλωση σε τόσο δύσκολες συνθήκες ούτε και πόση ικανοποίηση προκάλεσε στους συμμετέχοντες! Θα σας πω μόνο τούτο, ότι όταν εγκαταστάθηκα στο χωριό περίπου το 2000 ως απόμαχος, άρχισα να ρωτώ  όποιον από τους νέους εκείνης της εποχής συναντούσα –οι περισσότεροι από την Αθήνα- τί θυμούνται από κείνη την εποχή; Μου απαντούσαν μονοσήμαντα ‘ κείνα ήταν τα καλύτερα χρόνια της ζωής μας’!

Επιζώντες κείνης της βραδιάς πλην εμού είναι α. η  Ρηνούλα Ι. Διαμαντή ( διακρίθηκε ιδιαίτερα για τη συμμετοχή της στις θεατρικές παραστάσεις που δίναμε ) και β.η αδελφή μου Κατίνα που μόλις είχε πατήσει τα 15 και είχε βάλει το πρώτο φουστάνι κοπέλας και που όπως ομολογεί, σ’ όλη τη διάρκεια του γλεντιού η έγνοια της ήταν ,μην τυχόν και ο παρών δάσκαλός της (Ρεκλός) γυρίσει τα μάτια του προς τη γωνιά που καθόταν..