Μια άλλη άποψη για τις θερμοπηγές

Δελτίο τύπου από τον δημοτικό σύμβουλο Στρατή Ζαφείρη

Όλο το τελευταίο διάστημα, γίναμε θιασώτες, της ξαφνικής «πρεμούρας» της Δημοτικής Αρχής Δυτικής Λέσβου, να αξιοποιήσει τάχατες τα Ιαματικά νερά Πολιχνίτου. Κι απ’ ό,τι φάνηκε στην πρόσφατη Ειδική Συνεδρίαση, το ίδιο θέμα, με τον ίδιο στόχο, αποτελεί καθολικό ζητούμενο και για την ίδια την τοπική κοινωνία, που εναγωνίως επιζητά να δοθεί στην περιοχή ακόμη μια αναπτυξιακή ευκαιρία. Θέλει να υπάρξει μια νέα προσπάθεια, κόντρα και φρένο στην εγκατάλειψη, η οποία σταδιακά ερημώνει το πάλαι ποτέ μεγάλο κεφαλοχώρι του νησιού μας.

Αποτελεί όμως λύση η προτεινόμενη απ’ τη Δημοτική Αρχή επιλογή; Δημόσια τοποθετήθηκα και επαναλαμβάνω πως όχι. Ό,τι τώρα επιχειρείται να γίνει, είναι απλά μια κακή προοπτική, που αντί να βελτιώσει, θα βαλτώσει περισσότερο την ήδη στατική αναπτυξιακά, υφιστάμενη κατάσταση. Και μάλιστα θα την υποθηκεύσει για μια ολάκερη 25ετία. Δεν θα σταθώ στη μίζερη και ανυπόστατη παραφιλολογία που αναπτύχθηκε, περί συγκεκριμένων κομματικών στηρίξεων και υπογείων συνεργασιών ή στων διαπροσωπικών σχέσεων με τον τάδε και τον δείνα επενδυτή, διότι απλά όλα αυτά θολώνουν κι αποπροσανατολίζουν απ’ το στόχο, μη αφήνοντας να δούμε τη μεγάλη και σαφή εικόνα. Η οποία δεν είναι άλλη απ’ το να εξετάσουμε, όσο βέβαια το επιτρέπει ο περιορισμένος χώρος μιας γραπτής παρέμβασης, του πώς με έρεισμα τον ανεκτίμητο γεωθερμικό του πλούτο, ο Πολιχνίτος θα μπορέσει να ξεφύγει απ’ την κακή μοίρα της υπανάπτυξης.

Με την προτεινόμενη απ’ τη Δημοτική Αρχή και δρομολογούμενη μέσω της Οικονομικής Επιτροπής διαδικασία, η όλη αξιοποίηση της γεωθερμίας, που ιδιοκτησιακά ανήκει στο Δήμο Δυτικής Λέσβου, περιορίζεται αποκλειστικά στη λειτουργία κάποιων μικρών λουτήρων. «Σάλια μπάλια» δηλαδή, που λέμε και στα χωριά μας. Γιατί δεν υπάρχει τίποτε χειρότερο απ’ το να παίρνεις μια τεράστια προίκα, όπως εν προκειμένω, το γεωθερμικό πεδίο που δικαιωματικά αποδόθηκε στην αυτοδιοίκηση, και εσύ να την κλειδώνεις στο σεντούκι, λαμβάνοντας κάτι ψίχουλα ίσα – ίσα για να συντηρείς αυταπάτες και ψευδαισθήσεις περί αξιοποίησης.

Μην γελιόμαστε. Ακόμη και αν δεν μπορούμε να θέσουμε εξαρχής το μεγάλο αναπτυξιακό όραμα της συνολικής ανάπτυξης του σημαντικότατου γεωθερμικού πεδίου, είναι εφικτός, ρεαλιστικός και σχετικά άμεσα υλοποιήσιμος, ο στόχος της ανάδειξης των Ιαματικών Πηγών Πολιχνίτου, σε ένα σύγχρονο, διεθνές και άψογα οργανωμένο Θερμαλιστικό Κέντρο. Ένα Κέντρο που με επίκεντρο τα ζεστά νερά, θα «θερμάνει» όσο τίποτε άλλο την τοπική οικονομία, προσφέροντας θέσεις εργασίας, αλλά και πρόσθετο εισόδημα σε μια σειρά παραγωγούς και ιδιωτικές επιχειρήσεις επιμέρους τομέων. (Τι καλύτερο έχουν άλλωστε τα Λουτρά Πόζαρ που εκτόξευσαν τη γύρω περιοχή;)\

Ας έψαχνε ο Δήμος, με βάση και το νέο θεσμικό πλαίσιο που τού επιτρέπει να κάνει το άλμα ανάδειξης των πηγών του, πώς άλλες περιοχές της χώρας με παρόμοιες ή και υποδεέστερες γεωθερμικές δυνατότητες κατάφεραν και έγιναν πόλοι έλξης για το κοινό. Ας εκμεταλλευόταν εμπειρίες και βέλτιστες πρακτικές άλλων Δήμων για το πώς τεκμηριωμένα θα εξασφαλιζόταν η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη οικονομικά και χρονικά απόδοση της επένδυσης. Ας αναζητούσε πολύπλευρες και πολυεπίπεδες συνέργειες για τη χρηματοδότηση, λειτουργία και διαχείριση των πηγών. Ας ανέθετε σε ειδικούς που έχουν επισταμένα ασχοληθεί με το θέμα σε εθνικό ή και ευρωπαϊκό επίπεδο, τη διερεύνηση κάθε δυνατότητας αξιοποίησης, με τη δημιουργία μιας μονάδας παροχής πολλαπλών ιαματικών υπηρεσιών, κι όχι μόνο σε μεμονωμένους επισκέπτες αλλά και σε οργανωμένες ομάδες (π.χ. αθλητών).

Το πρώτο βήμα για το πώς είναι δυνατόν να επιτευχθεί αυτό, είναι η ανάθεση απ’ το Δήμο σχετικής μελέτης, ενδεχομένως σε συνεργασία και με το Σύνδεσμο Δήμων και Κοινοτήτων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας, που κατέχει και τη σχετική τεχνογνωσία. Η μελέτη, που θα εκπονηθεί με σφικτές προθεσμίες, και βάσει συγκεκριμένων κατευθύνσεων που θα δοθούν, θα δείξει πώς, πού, με τι και με ποιους, αλλά και πότε θα υλοποιηθεί ο στόχος. Στη συνέχεια θα επιδιωχθεί η χρηματοδότηση του όλου σχεδίου, και με ευρωπαϊκά, και με ιδιωτικά κεφάλαια, ώστε να προχωρήσει, βάσει και του master plan της μελέτης, η κατασκευή του Κέντρου και των παράλληλων συνοδών υποδομών. Σε όλα τα στάδια επιβάλλεται να θεωρείται δεδομένη η εμπλοκή του Δήμου, ο οποίος θα τεθεί επικεφαλής, στο εγχείρημα καθοδηγώντας και υποστηρίζοντας ενεργά το αυτονόητο: την αξιοποίηση της δικής του πολύτιμης περιουσίας.

Μία παράμετρος που πρέπει να ληφθεί υπόψη αφορά στις τοπικές ιδιαιτερότητες, οι οποίες με τις ενδεικνυόμενες κινήσεις, μπορούν από μειονεξίες να γίνουν πλεονεκτήματα, που θα υποστηρίξουν σοβαρά το Θερμαλιστικό Κέντρο Πολιχνίτου. Και εξηγώ. Η αδυναμία, λόγω χαρακτηρισμού Natoura σημαντικής έκτασης, π.χ. να ανεγερθούν μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, αντιμετωπίζεται κάλλιστα με την αναβάθμιση – ανακαίνιση των δεκάδων κλειστών σπιτιών του Πολιχνίτου, οι οποίες με την απαιτούμενη συγχρηματοδότηση από σχετικά προγράμματα, μπορούν να λειτουργήσουν ως μονάδες airbnb φιλοξενώντας σε πολύ κοντινή απόασταση, τους επισκέπτες του Κέντρου. Το καλό κλίμα, οι τοπικές καλλιέργειες, τα αγνά κτηνοτροφικά προϊόντα, η ξεχωριστή πολιτιστική κληρονομιά, οι μοναδικές ομορφιές και το τουριστικό χρώμα του νησιού, αποτελούν κάποιες ενδεικτικές επιλογές για το πώς θα συνδυαστεί η παραμονή των επισκεπτών.

Με σοβαρό σχεδιασμό, σύμπνοια και τη γνώση των ειδικών, το Θερμαλιστικό Κέντρο Πολιχνίτου, μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Δεν είναι ουτοπία, ούτε κυνηγά κανείς χίμαιρες αν πιστέψει σοβαρά πως ο Πολιχνίτος αξίζει και δύναται να εκμεταλλευτεί τη μεγάλη ευκαιρία του ιαματικού του πλούτου. Ας μην αφήσουμε όλοι μαζί να χαθεί με αποσπασματικές, μικρού βεληνεκούς, άστοχες και κακές επιλογές, ακόμη μια ευκαιρία. Ίσως η τελευταία για την περιοχή…».