Στο τελευταίο τεύχος του Αντίλαλου αλλά και στο εβδομηκοστό τεύχος του περιοδικού της Λεσβιακής Παροικίας “Αιολίδα” ο χωριανός μας γιατρός και ιστοριοδίφης Κωνσταντίνος Κώστας επανέρχεται για μια ακόμη φορά στο θέμα του περιεχομένου του αρχαιολογικού χώρου στον άγιο Φωκά.
Με μια εμπεριστατωμένη μελέτη που παραπέμπει σε 31 σημειώσεις και άλλες τόσες βιβλιογραφικές παραπομπές (στην Αιολίδα), που στηρίζεται κατά κύριο λόγο σε απόψεις ξένων αρχαιολόγων, αρχαία κείμενα και αρχαιολογικά ευρήματα, υποστηρίζει ότι ο ποιητής Αλκαίος εξορίστηκε στο τέμενος που βρισκόταν στο ακρωτήρι του αγίου Φωκά και αποτελούνταν από τους Βωμούς του Δία, της Ήρας και του Διονύσου.
Προσθέτει ότι εκεί είχε καταφύγει ο στόλος των μυκηναίων Αγαμέμνονα και Μενέλαου κατά την επιστροφή από την Τροία και αντικρίζοντας τα παράλια της Μ.Ασίας, της Χίου και των Ψαρών προβληματίζονταν για την πορεία που έπρεπε να ακολουθήσουν.(σύμφωνα με τον Όμηρο)
Με αυτές τις πληροφορίες η αρχαιολογική αξία του ακρωτηρίου του αγίου Φωκά, για το οποίο σήμερα αξιοποιούμε μόνο την ύπαρξη των (εγκαταλελειμμένων) υπολειμμάτων μιας παλαιοχριστιανικής εκκλησίας και ιχνών του ναού του Διονύσου, αποκτά πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα και αν προωθηθεί κατάλληλα (με ειδικά έντυπα και πινακίδες) θα αποτελέσει ένα ακόμα κίνητρο για επίσκεψη της περιοχής και του τόπου μας γενικότερα.
Επειδή υπάρχει και διακινείται και η (με πολλά μειονεκτήματα και χρονική ασυμφωνία) άποψη ότι αυτό το τέμενος ήταν στα Μέσα θα ήταν ευχής έργο ένας νέος πτυχιούχος αρχαιολόγος να αναλάβει μια μεταπτυχιακή ή και διδακτορική διατριβή που να εμπεριέχει και το θέμα που προαναφέραμε. Είναι σίγουρο ότι θα έχει έτοιμο, από τις δημοσιεύσεις του Κ.Κ., μεγάλο μέρος της βιβλιογραφίας που θα χρειαστεί. Με τις επιστημονικές αυτές εργασίες, που θα τύχουν φυσικά και της έγκρισης των επιβλεπόντων καθηγητών, θα αποκτήσουν μεγαλύτερη βαρύτητα τα όσα υποστηρίζονται από τον ερασιτέχνη Κ.Κ.
Και μιας και αναφερόμαστε σε θέματα αρχαιολογίας της περιοχής μας να παραθέσουμε την πληροφορία ότι η μελέτη για τον Παλιόπυργο που έχει εκπονήσει ο χωριανός μας αρχιτέκτονας Γιώργος Κουρμαδάς έχει παραδοθεί αρμοδίως αλλά η αρχαιολογική υπηρεσία δεν σκοπεύει να την χρηματοδοτήσει επειδή το μνημείο (ο Παλιόπυργος) δεν έχει προσβασιμότητα από λεωφορείο.
Αν η πληροφορία αυτή είναι σωστή ας ξεκινήσει μια προσπάθεια παραχώρησης από τους ιδιοκτήτες μικρών τμημάτων των κτημάτων τους, όπου χρειάζεται, για να γίνει πιο φαρδύς ο δρόμος. Τα υπόλοιπα έπονται.
