Και μια προσωπική ενημέρωση από τον Βάιο Θύμιο

ΣΚΟΠΟΣ ΤΩΝ ΕΠΙΣΚΕΥΩΝ

(Το κείμενο αυτό αφορά όσους οι κατοικίες τους έχουν χαρακτηριστεί κίτρινες-μη επισκέψιμες)

Σε ένα κτήριο που έχει πάθει ζημιές από το σεισμό, πρέπει πρώτα να επιδιώκεται η αποκατάσταση του βαθμού αντισεισμικής ασφάλειας που είχε το κτήριο πριν από το σεισμό και η αύξηση της ασφάλειας αυτής. Ο σκοπός αυτός επιτυγχάνεται με την αποκατάσταση ή και την αύξηση της ικανότητας του κτηρίου να απορροφά τη σεισμική ενέργεια και να την κατανείμει στο φέροντα οργανισμό του. Κατά δεύτερον, για ψυχολογικούς και συναισθηματικούς λόγους, πρέπει να επισκευάζονται οι ρηγματώσεις και οι ζημιές που δεν επηρεάζουν την ασφάλεια του κτηρίου.

Κάθε κτήριο που έχει πάθει σοβαρές βλάβες από το σεισμό, πρέπει να εξετασθεί με κριτήρια τεχνικά, οικονομικά και κοινωνικά, για να αποφασισθεί αν συμφέρει να επισκευασθεί ή ανακατασκευασθεί.  Ως προς το τεχνικό σκέλος πρέπει να εξετασθεί η απομείνουσα αντισεισμική προστασία του κτηρίου, όπως και η ποιότητα των υλικών της κατασκευής. Ως προς το οικονομικό σκέλος τα βασικά κριτήρια είναι το εκτιμώμενο κόστος επισκευής και το κόστος αντικαταστάσεως, τα εκτιμώμενα χρόνια ζωής του κτηρίου και τέλος η ηλικία του κτηρίου. Τα κριτήρια αυτά είναι συμβουλευτικά, καθώς υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την τελική απόφαση π.χ. η σημασία που έχει το κτήριο στο χωριό, ο χρόνος επισκευής ή της ανακατασκευής, κοινωνικοί, πολιτιστικοί και συναισθηματικοί λόγοι, καθώς επίσης και λόγοι βελτίωσης του πολεοδομικού ιστού. Βάση των παραπάνω κριτηρίων κρίνεται εάν ένα κτήριο είναι επισκευάσιμο ή κατεδαφιστέο.

Στη περίπτωση που το κτήριο κρίνεται ότι είναι κατεδαφιστέο, πρέπει να υποβληθεί έκθεση κατεδάφισης στην αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου, η οποία παίρνει και την τελική απόφαση ύστερα από την έκθεση αυτοψίας. Εδώ να διευκρινούσουμε ότι όλοι οι ιδιοκτήτες ακινήτων που έχουν υποστεί ζημίες από το σεισμό, άσχετα με τον πρωτοβάθμιο και δευτεροβάθμιο έλεγχο, έχουν εξάμηνη διορία να ζητήσουν να συσταθεί έκθεση αυτοψίας από τους μηχανικούς του υπουργείου.

Τώρα, αν το κτήριο αποφασισθεί ότι είναι επισκευάσιμο χρειάζεται να γίνει μελέτη επισκευής. Αυτή η μελέτη πρέπει αρχικά να αποτυπώνει την έκταση των ζημιών είτε είναι στο φέροντα οργανισμό είτε πρόκειται για ζημιές στους τοίχους πλήρωσης. Κατά δεύτερον να βασίζεται στον έλεγχο της αντισεισμικής συμπεριφοράς του κτηρίου και την εξακρίβωση των αιτιών από τα οποία προκλήθηκαν οι αστοχίες. Στην περίπτωση που βλάβες στα φέροντα στοιχεία του οργανισμού είναι τοπικής σημασίας, αντιμετωπίζονται μεμονωμένα και ενισχύονται τα προβληματικά σημεία. Στην περίπτωση όμως που οι ζημίες επηρεάζουν γενικότερα την στατικότητα του κτηρίου, είναι απαραίτητο ο φέρων οργανισμός του κτηριού να αντιμετωπισθεί και να εξετασθεί σαν ένα ενιαίο σύνολο. Η μελέτη για την αντισεισμική προστασία του κτηρίου πρέπει να εξετάζει την αντοχή, την ακαμψία αλλά και να εξασφαλίζει την πλαστικότητα όλων των στοιχείων του. Το σχέδιο επισκευής πρέπει να αποβλέπει στην καλύτερη κατανομή και απορρόφηση της σεισμικής ενέργειας απο τον φέρων οργανισμό του κτηρίου. Πρέπει να εξετάζεται η αφαίρεση φορτίων που δεν είχαν προβλεφθεί στην αρχική μελέτη, εφόσον υπάρχει. Η αποκατάσταση τροποποιήσεων που έγιναν μεταγενέστερα σε βάρος της αντισεισμικής συμπεριφοράς της κατασκευής. Η ενίσχυση ή τροποποίηση ανοιγμάτων που έγιναν για εγκαταστάσεις σωληνώσεων, μηχανημάτων, ντουλαπιών κλπ, που αλλοιώνουν τη συμπεριφορά του φέροντος οργανισμού. Η διόρθωση σφαλμάτων της κατασκευής. Και τέλος, εξετάζεται η αποκατάσταση και η ενίσχυση των σημείων που έχουν βλάβες από το σεισμό.

Σημαντικό είναι το γεγονός ότι η επισκευή ενός κτηρίου αποτελεί ένα ειδικό πρόβλημα που χρειάζεται βαθιά και εμπεριστατωμένη μελέτη για να καταλήξει σε μια αποδεκτή επιστημονικά, τεχνικά αλλά και οικονομικά μελέτη. Οποιαδήποτε άλλη ενεργεια απαγορευέται και καθιστά το κτίρο επικίνδυνο στατικά για μελλοντικούς σεισμούς.

Βάιος Ευθύμιος

Αρχιτέκτονας Μηχανικός