Από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Βρισαγωτών Λέσβου Αθήνας για την ημερίδα «Ένα όραμα για τη Βρίσα», που πραγματοποιήθηκε στο ΕΜΠ στις 19 Ιουλίου
Πολύ ενδιαφέρουσα η ημερίδα που έγινε στο Πολυτεχνείο στις 19 Ιουλίου, με την πρωτοβουλία της εθελοντικής ομάδας Βρισαγωτών “Rebuild Vrissa”, με τη συμβολή της εθελοντικής ομάδας εργασίας του ΕΜΠ για τη Βρίσα και της αρχιτεκτονικής ομάδας Arch Points. Πολλοί οι Βρισαγώτες που ήλθαν για να την παρακολουθήσουν και τα σχόλια που ακούστηκαν ήταν πολύ θετικά, καθώς δόθηκε η δυνατότητα στο ευρύ κοινό να ενημερωθεί από ειδικούς επιστήμονες. Η ημεριδα δεν ήταν διεπιστημονική, δεν συμμετείχαν και σεισμολόγοι ή γεωλόγοι, αλλά αφορούσε αμιγώς ζητήματα αρχιτεκτονικά και πολεοδομικά.
Στη συνάντηση, εκτός από την εθελοντική ομάδα καθηγητών του ΕΜΠ για τη Βρίσα, ήταν παρόντες ο Βουλευτής Γιώργος Πάλλης και από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων έργων η κα Μαρία Κλεάνθη, ενώ από το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων ο συνεργάτης του Υπουργού κος Γεώργιος Μουτεβελής.
Το κοινό καλωσόρισαν και σύστησαν τους εισηγητές από τη νέα γενιά του χωριού μας η συγχωριανοί μας Πέλη Γεωργή και ο αρχιτέκτονας Γιώργος Κουρμαδάς.
Στις εισηγήσεις που ακολούθησαν σύμφωνα με το πρόγραμμα, μίλησαν από το ΕΜΠ:
η Καθηγήτρια δρ. Ειρήνη Εφεσίου.
ο Επίκουρος Καθηγητής δρ. Χάρης Μουζάκης,
η Επίκουρη Καθηγήτρια δρ. Ανδρονίκη Μιλτιάδου,
η Επίκουρη Καθηγήτρια δρ. Ελευθερία Τσακανίκα,
η Ομότιμη καθηγήτρια δρ. Ελένη Μαΐστρου.
Καταρχάς έγινε αποτίμηση της κατάστασης. Επισημάνθηκαν τα κατασκευαστικά προβλήματα των οικοδομημάτων στη Βρίσα, που φαίνεται ότι ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για τη μεγάλη έκταση της καταστροφής. Υπογραμμίστηκε η έλλειψη συνδετικών στοιχείων και στηριγμάτων στην τοιχοποιία και στις κεραμοσκεπές, οι χωρίς στατική μελέτη προσθήκες, η χρήση σαθρών υλικών για την οικοδόμηση των τοίχων. Τονίστηκαν όμως και τα εξαιρετικά αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά των κτισμάτων του χωριού, όπως, τα σκαλιστά υπέρθυρα και οι γωνιόπετρες, οι θολωτές είσοδοι, η κομψότητα της κατασκευής.
Στα ενδεδειγμένα μέτρα προστασίας και αποκατάστασης επισημάνθηκε η ανάγκη να διατηρηθεί ο παραδοσιακός χαρακτήρας του χωριού και υποστηρίχθηκε από όλους ότι δεν πρέπει να μιλάμε για ανοικοδόμηση των κτηρίων αλλά για υποστύλωση και αποκατάσταση. Τονίστηκε ακόμα ότι ένα τέτοιο πρόγραμμα θα απαιτήσει αρκετό χρόνο, καθώς θα χρειαστεί μελέτη και αποκατάσταση του κάθε κτίσματος ξεχωριστά.
Στη συνέχεια περιγράφτηκε από τον κο Δημήτρη Ραφτόπουλο, υπεύθυνο του προγράμματος ανοικοδόμησης των Λιοσίων μετά το σεισμό του 1999, το παράδειγμα της ανάπλασης των Άνω Λιοσίων στα γενικά του χαρακτηριστικά. Έγινε φανερό ότι εκεί κινητοποιήθηκε ο Δήμος, έγινε κεντρικός στρατηγικός σχεδιασμός που διαρκώς αναπροσαρμοζόταν στα δεδομένα που προέκυπταν, υπήρξε συναίνεση των κατοίκων, απορρόφηση και αξιοποίηση κοινοτικών πόρων και ανάθεση σε εβδομήντα αρχιτεκτονικά γραφεία, καθένα από τα οποία ανέλαβε ένα τμήμα του έργου. Βέβαια, τα Λιόσια δεν ήταν παραδοσιακός οικισμός και δεν είχαν τις ιδιαιτερότητες της Βρίσας. Στη συνέχεια, η κυρία Έλενα Ζερβουδάκη, αρχιτέκτονας, αναφέρθηκε στον τρόπο εργασίας και συνεργασίας με τους κατοίκους του αρχιτεκτονικού γραφείο στο οποίο εργαζόταν κατά την εποχή της ανοικοδόμησης των Άνω Λιοσίων. Επίσης, έκανε μία πρόταση ανάπλασης για τη Βρίσα, υποστηρίζοντας ότι αν αναλάβουν το έργο αρχιτεκτονικά γραφεία, θα υπάρξει μείωση του κόστους και αποτελεσματικότερη εργασία.
Ακολούθησε, ο αναπληρωτής καθηγητής των ΤΕΙ Χαλκίδας Μιχάλης Βραχόπουλος αναφέρθηκε στη σημασία της γεωθερμικής ενέργεια της περιοχής μας και στην ανάγκη εξαρχής σχεδιασμού με ενιαίο τρόπο για την αξιοποίησή της στη Βρίσα και στην ευρύτερη περιοχή.
Ο συγχωριανός μας Γιάννης Κράλλης, τέλος, υποστήριξε την ανάγκη σύστασης Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων Ένταξης (ΚΟΙΝΣΕΠ), για τη συνολική προώθηση των έργων και την αξιοποίηση ευρωπαϊκών πόρων.
Η κυρία Μαρία Κλεάνθη, από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων, κλήθηκε να μιλήσει και επισήμανε την πολυπλοκότητα και τις ιδιαίτερες συνθήκες του σεισμού στη Βρίσα και είπε ότι:
1) θα επιδοτηθούν όλα τα σπίτια που χτυπήθηκαν από τον σεισμό και όχι μόνο οι πρώτες κατοικιες
2) όλη η τοιχοποιία στα κίτρινα θα επιδοτηθεί
3) τα 250 πρωτόκολλα για τα κατεδαφιστέα είναι στο Υπουργείο Πολιτισμού και στο Αρχιτεκτονικό Συμβούλιο
4) η ΚΥΑ είναι στις Βρυξέλλες και στο Εθνικό Τυπογραφείο, ώστε μόλις εγκριθεί να δημοσιευθεί
5) Μόλις δημοσιευθεί θα γίνουν αναλυτικές ενημερώσεις στις τοπικές κοινωνίες από την πλευρά του Υπουργείου για το τι μέλλει γενέσθαι
6) για την ενίσχυση της επανακατοίκησης της Βρίσας και ως αντίμετρο θα ισχύσει 40% επιδότηση και 60% δάνειο για όποιον κατασκευάσει σπίτι εκτός οικισμού στη θέση αυτού που καταστράφηκε.
Δεν έμεινε χρόνος για άλλες τοποθετήσεις, αλλά τονίστηκε από τους συμμετέχοντες στον εκπρόσωπο του Υπουργείου κο Μουτεβελή ότι μεγάλο πρόβλημα για την τοπική κοινωνία είναι η παντελής έλλειψη αποθηκευτικών χώρων και εκεί πρέπει να δοθεί αυτή τη στιγμή προτεραιότητα τόσο από την Κυβέρνηση όσο και από την Τοπική Αυτοδιοίκηση και την Περιφέρεια.
Η ημερίδα βιντεοσκοπήθηκε και θα είναι στη διάθεση όλων σύντομα.
Θερμά συγχαρητήρια κι ευχαριστήρια στους διοργανωτές. Ελπίζουμε να ακολουθήσουν και άλλες παρόμοιες πρωτοβουλίες, γιατί όσο περισσότερο είμαστε ενήμεροι, τόσο σωστότερα συμμετέχουμε και φτάνουμε στις κατάλληλες αποφάσεις.
Εκτός από τις επιστημονικές διαπιστώσεις και επισημάνσεις, αυτό που σίγουρα πρέπει να κρατήσουμε ως κοινότητα είναι η ανάγκη ομόνοιας, συνεργασίας και κινητοποίησης, καθώς τα προβλήματα είναι πολλά και ο χρόνος το σημαντικότερο από όλα. Όσο αναγκαίο όμως είναι να υπάρξει χρόνος για να γίνουν οι μελέτες, η αποκατάσταση ή η υποστύλωση, τόσο περισσότερο αναγκαίο είναι να βρεθούν λύσεις, ώστε οι άνθρωποι να μπούν στα σπίτια τους. Γιατί, αν η υπόθεση τραβήξει χρόνια, ο καθένας θα προσπαθήσει να ξαναφτιάξει τη ζωή του όπου βρεθεί μετά τον σεισμό. Ποιος τότε θα ενδιαφερθεί και θα ξαναγυρίσει για να κατοικήσει στο χωριό; Και τι παραδοσιακό χωριό θα είναι χωρίς τους κατοίκους του;
Το ΔΣ του Συλλόγου