Ψυχοσάββατο σήμερα

Δυο μέρες (Σάββατα) έχει ορίσει η Εκκλησία για να στρέφεται η μνήμη μας σε όσους έχει φύγει. Το ένα είναι η παραμονή της Κυριακής της Απόκρεω (δηλαδή η αυριανή Κυριακή) και το άλλο είναι η παραμονή της Πεντηκοστής.

Τις μέρες αυτές κάθε σπίτι σχεδόν στο χωριό ή θα κάνει κόλυβα ή θα συμμετάσχει, δίνοντας κάποιο απ’ τα υλικά σε κάποιο άλλο σπίτι που θα κάνει κόλυβα. Έτσι την Παρασκευή το απόγευμα στον Εσπερινό (κατά κύριο λόγο) αλλά και το Σάββατο το πρωί οι γυναίκες πηγαίνουν τα κόλυβα στην εκκλησία και επειδή μαζεύονται πολλά πιάτα τα τοποθετούν σε σειρές στο κέντρο της εκκλησίας.

Εθιμικά υπάρχει και μια πανέρα στην οποία άλλοτε έρριχναν μέσα τα κόλυβα όσες δεν είχαν στολίσει τα πιάτα τους αλλά στο τέλος του Εσπερινού έρριχναν (και ρίχνουν) μέσα λίγα όλες οι γυναίκες.

Δυο-τρία  περιστατικά θυμήθηκα σχετικά με τα κόλυβα:

1. Όταν είμασταν μικροί πηγαίναμε στην εκκλησία για να πάρουμε κόλυβα (όχι μόνο τα Ψυχοσάββατα) και είχαμε ένα μαντήλι, για να τα βάλουμε μέσα, τις δυο άκρες του οποίου κρατούσαμε στα χέρια μας και τις άλλες δυο τις κρατούσαμε με τα δόντια μας !!! 

2. Ένα ψυχοσάββατο θυμάμαι μετά τον εσπερινό δυο παιδιά πήραμε την πανέρα γεμάτη με κόλυβα για να τη μεταφέρουμε στο σπίτι του παπά. (Η πιο απλή αξιοποίησή τους ήταν για τροφή στις κότες αλλά υπήρχαν πιο …εξειδικευμένες διαδικασίες!!!)

3. Μια οικογένεια το ψυχοσάββατο ήταν στο Δαξάρι και άφησαν το παδί της οικογένειας να πάει στην εκκλησία να πάρει κόλυβα και να τα ανεβάσει στο χωράφι. (Τότε τα κόλυβα αποτελούσαν σημαντική -και εξαιρετικά θερμιδογόνα- τροφή για όλους). Το παιδί πήγε στην εκκλησία αλλά η …ζήτηση ήταν μεγάλη και δεν κατάφερε τίποτα. Περίλυπο λοιπόν πήρε την ανηφόρα για το Δαξάρι και πριν φτάσει στο κτήμα -για να τους προετοιμάσει!!!- φώναζε “Ε! μάνα απ’ έτσινα, τίπουτα!!!”

4. Η πεθερά μιας γνωστής ήταν σωστός κέρβερος. Ανάγκασε λοιπόν τη νύφη της να κάνουν μαζί κόλυβα (για τα πεθεμένα τους) για να μάθει πως τα κάνουν διότι απαιτούσε όταν πέθαινε να της έκανε οπωσδήποτε η νύφη της τα κόλυβα με τα χεράκια της. Όπερ και εγένετο!!!