Παραθέτουμε ένα απόσπασμα από το κείμενο που μας έστειλε ο Μιχάλης Βάσσος για την προσφυγική οικογένεια Αξιωτάκη για το λεύκωμα της Βιβλιοθήκης. Με την ευκαιρία παρακαλούμε όσους πρόκειται να μας δώσουν υλικό (κείμενο και φωτογραφίες) να το επισπεύσουν. Επίσης αν μπορεί κάποιος να μας δώσει πληροφορίες για την οικογένεια Ρόκου γιατί μέχρι τώρα δεν μπορέσαμε να επικοινωνήσουμε με την Ελένη.
…Οι Τούρκοι μπήκαν τον Αύγουστο του ΄22 στη Σμύρνη. Η προγιαγιά μου με τα δύο παιδιά και το τρίτο στο στήθος μαζί με την κουνιάδα της την καλόγρια βρήκαν καταφύγιο τις μέρες της σφαγής και της φωτιάς σε ένα νεκροταφείο (Ελληνικό ή τούρκικο δεν ξέρουμε). Τα νεκροταφεία θεωρούνταν από τους Τούρκους ιερά άσυλα και πολλοί τρομοκρατημένοι κάτοικοι άνοιγαν τους τάφους και έκρυβαν κάτω από τις ταφόπλακες τα νεαρά κορίτσια για να μην τα βρουν και τα βιάσουν οι Τούρκοι. Και εκεί όμως τα ανακάλυψαν και ακολούθησαν οι σφαγές και οι βιασμοί.
Καθώς και το τελευταίο καράβι έφυγε και το λιμάνι της Σμύρνης ήταν γεμάτο πτώματα ενώ η πόλη είχε γίνει στάχτη , οι Τούρκοι έβγαλαν διαταγή με ντελάληδες όλοι οι Έλληνες και οι άλλοι Χριστιανοί να κατέβουν στο χώρο του τελωνείου . Εκεί οδηγούσαν τον κόσμο με τα καμτσίκια και άρχιζε το «ψείρισμα». Όλοι οι άντρες 17 έως 45 χρονών παρέμεναν αιχμάλωτοι. Τα γυναικόπαιδα θα έφευγαν . Μαζί τους η προγιαγιά μου είχε και τον Ιωάννη Γεωργέλλη– πατέρα του Παναγιώτη που συγχωρέθηκε πρόσφατα. Για να μην τον πάρουν οι Τούρκοι τον ξύρισαν, του έβαλαν πούδρα στα μάγουλα και κοντά παντελόνια, ήταν και κοντός και κατάφεραν να τον περάσουν. Από τότε υπάρχει η φιλική σχέση της γιαγιάς μου με την οικογένεια Γεωργέλλη….
