Δημοσιευμένο στο ΕΜΠΡΟΣ
Ασφαλώς ο νομοθέτης του διατάγματος ΦΕΚ. 208/19/3 /2002 που επιβάλλει την αυστηρή διατήρηση του αρχιτεκτονικού σχεδίου των παραδοσιακών οικισμών δεν είχε προβλέψει και την περίπτωση η Βρίσα να ισοπεδωθεί κατά το μεγαλύτερο μέρος της και να αποτελέσει «μοναδικό, παγκοσμίως, σεισμικό φαινόμενο» που χρήζει ιδιαίτερης μελέτης από τους σεισμολόγους και γεωλόγους.
Γι’ αυτό θεωρώ αναγκαίο, αντί να προτάσσουμε, ιεραρχώντας στην πρώτη θέση τα ζητήματα αισθητικής του οικισμού που ΘΑ ανοικοδομηθεί, ότι είναι περισσότερο χρήσιμο για τους σεισμόπληκτους Βρισαγώτες -που βρίσκονται σε απόγνωση, άστεγοι και με το βιος τους, ακόμα, κάτω από τόνους μπάζα στα γκρεμισμένα σπίτια τους- να ξεκινήσουμε την ιεράρχηση από την άμεση αντιμετώπιση των βασικών και επειγουσών ανθρώπινων αναγκών του κατεστραμμένου χωριού: Α.1. την εξασφάλιση της στέγασής των σεισμόπληκτων για μερικά χρόνια, που θα απαιτηθούν, μέχρι να ολοκληρωθεί η ανοικοδόμηση της Βρίσας. 2. τη διάσωση των υπαρχόντων τους που βρίσκονται θαμμένα στα ερείπια των σπιτιών τους. 3. τη διατροφή, την περίθαλψη και την οικονομική ανακούφισή τους από φόρους, ΕΝΦΙΑ, δανειακές υποχρεώσεις κ.λπ.
Β. Να προηγηθεί πριν από κάθε σχεδιασμό, που αφορά την αποκατάσταση του οικισμού «της Βρίσας που ξέραμε», η γνωμοδότηση των ειδικών επιστημόνων για τη χωροθέτηση και τις αντισεισμικές προδιαγραφές που θα εφαρμοστούν για την οικοδόμηση του νέου οικισμού.
Όπερ σημαίνει ότι πρέπει, το ταχύτερο δυνατόν, να προχωρήσουν και να ολοκληρωθούν οι απαραίτητες γεωλογικές- τεκτονικές μελέτες, προκειμένου να ελεγχθεί η σταθερότητα του υπεδάφους και να ληφθούν υπόψη τα τυχόν «ανυπέρβλητα εμπόδια», που μπορεί να προκύψουν για κάποιες περιοχές, όπου είχε κτιστεί ο παλιός οικισμός. Και με βάση τα πορίσματα αυτών των ερευνών να καθοριστούν οι ειδικοί -για την περίπτωση της Βρίσας- κανόνες που θα αφορούν την ενισχυμένη θεμελίωση, την τοιχοποιία και τη χρήση των κατάλληλων δομικών υλικών.
Γ. Να εκπονηθεί ολοκληρωμένο σχέδιο για την χωροθέτηση του νέου οικισμού, που θα περιλαμβάνει και τις αναγκαίες ρυμοτομικές παρεμβάσεις και τα έργα υποδομής- εφόσον χωροθετηθεί στη θέση του παλιού οικισμού: είναι ευκαιρία, α. να γίνει διεύρυνση κάποιων εσωτερικών δρόμων (πρωτίστως του κεντρικού άξονα από το Τζαμί, στον Πλάτανο-Άγιο Κωνσταντίνο-Σανταλιώτη), καθώς και διαπλάτυνση και ανάπλαση πλατειών, προκειμένου να εξασφαλιστεί η λειτουργικότητα του οικισμού και ειδικότερα η προσπελασιμότητα από μεγάλα οχήματα σε κάποιους χώρους δημόσιου και τουριστικού ενδιαφέροντος, όπως είναι το Μουσείο Παλαιοντολογικών Ευρημάτων, οι Εκκλησίες και η Βιβλιοθήκη, αλλά ακόμα και η διέλευση, σε περίπτωση κινδύνου, οχημάτων πυροσβεστικής κ.λπ.
β. να προβλεφθούν χώροι στάθμευσης Ι.Χ. αυτοκινήτων, προκειμένου να αποσυμφορηθούν τα «σοκάκια» του χωριού.
γ. να πραγματοποιηθούν τα χρονίζοντα βασικά έργα υποδομής, π.χ. σύγχρονο δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης και σύνδεσή του με τον βιολογικό καθαρισμό Πολιχνίτου-Βρίσας- Βατερών.
Παράλληλα, λοιπόν, με τον στόχο να ξαναχτίσουμε μια Βρίσα που «θα διατηρεί τα εξωτερικά παραδοσιακά χαρακτηριστικά» της, πρέπει να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές και μια Βρίσα σύγχρονη και λειτουργική. Με τα σπίτια της που θα υπακούουν μεν, σε ένα ενιαίο «αρχιτεκτονικό σχέδιο» και συγχρόνως, θα ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις της υγιεινής και της πολιτισμένης ζωής (π.χ.… η τουαλέτα «εντός», με τρεχούμενο νερό και όχι « ίσα όξου» , στην άκρη της αυλής!).
Δ. Να επισπευσθεί η μελέτη και να προταχθεί η ανοικοδόμηση των δημόσιων κτιρίων, ήτοι των εκκλησιών Ζωοδόχου Πηγής και Αγίου Κωνσταντίνου, του Μουσείου Παλαιοντολογικών Ευρημάτων, του Δημοτικού Σχολείου, του Πολιτιστικού Κέντρου (παλιά Λέσχη), του Καταστήματος της ιστορικής Κοινότητας Βρίσας. Η επίσπευση της ανοικοδόμησης των παραπάνω κτιρίων επιβάλλεται, προκειμένου να αρχίσει να λειτουργεί ο οικισμός -τουλάχιστον, όσον αφορά τις δημόσιες εκδηλώσεις των κατοίκων του- και με αυτό τον τρόπο, να αποφευχθεί η πλήρης αποξένωση του σεισμόπληκτου πληθυσμού από τον παλιό οικισμό, στα χρόνια της αναγκαστικής μετεγκατάστασής του. Άλλωστε η ανοικοδόμηση των παραπάνω κτιρίων, λόγω της γενναίας προσφοράς πολλών χορηγών, οι οποίοι δήλωσαν ότι θα αναλάβουν το κόστος της ανέγερσής τους, δεν θα επιβαρύνει το κράτος και γι’ αυτό μπορεί να απαλλαγεί η αποκατάστασή τους από χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες.
Ε. Να προκριθεί η ανάθεση της ανοικοδόμησης του οικισμού της Βρίσας σε αξιόπιστη τεχνική εταιρία, η οποία, μετά από διεθνή διαγωνισμό, θα αναλάβει, να ανοικοδομήσει συνολικά τον οικισμό της Βρίσας, να εφαρμόσει τις ειδικές αντισεισμικές προδιαγραφές και να παραδώσει το έργο, εντός ορισμένου χρονικού διαστήματος. Με τον τρόπο αυτόν θα επιτευχθεί η ασφαλέστερη εφαρμογή των αντισεισμικών προδιαγραφών και η ταχύτερη πρόοδος των εργασιών. Και το κυριότερο, θα απαλλαγούν οι υπέργηροι μόνιμοι κάτοικοι αλλά και πολλοί ξενιτεμένοι Βρισαγώτες από τις επαχθείς διαδικασίες και τις ευθύνες, που συνεπάγεται η ατομική επιστασία της ανοικοδόμησης κάθε σπιτιού, από κάθε ιδιοκτήτη χωριστά, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει -τελικά- σε παραίτηση και εγκατάλειψη της προσπάθειας ανοικοδόμησης, με αποτέλεσμα την διαιώνιση της εικόνας- ερειπιώνα της Βρίσας. Κάτι που, νομίζω, όλοι απευχόμαστε.
Είναι μια ολοκληρωμένη πρόταση, με την οποία συμφωνώ απόλυτα, όπως νομίζω και ο κάθε Βρισαγώτης. Το θέμα είναι εάν οι επιμέρους προτάσεις θα βρούν ανταπόκριση απο τους υπευθύνους. Το χωριό μας για να ξαναχτιστεί, θέλει πολύ κέφι-μεράκι- αγάπη-τρέξιμο και αρκετά χρήματα που ΔΥΣΤΥΧΩΣ δεν υπάρχουν. Μακάρι, η ολοκληρωμένη και προς τη σωστή κατεύθυνση αυτή πρόταση, να βρεί ανθρώπους να την υλοποιήσουν. Εκτιμώ ότι όλοι οι Βρισαγώτες, θα είμαστε δίπλα σε κάθε φορέα για να βοηθήσουμε όσο μπορεί ο καθένας μας, για μια νέα και μοντέρνα Βρίσα που να αποτελέσει υπόδειγμα νέας πόλεως.
Νομιζω πως προκειται για σωστες παρατηρησεις που πρεπει να ληφθουν σοβαρα υπ’ οψη.
Ολα αυτα μπορει να γινουν μονο οταν θα παψουν να εχουν σκυλοφαγωμαρα?
Να γκρεμισουμε λοιπον το μισο χωριο για να κανουμε δρομους και πλατειες.Αυτο το χωριο στεγασε δυο χιλιαδες κοσμο ,με τις χαρες και τις λυπες του.Τωρα γιατι πρεπει να το αλλαξουμε κανεις λογικος ανθρωπος δεν το καταλαβαινει.Διπλα ειναι ο Μολυβος μηπως πρεπει να τον μιμιθουμε.Απλα τον ζηλευουμε μονο.Ας μην καταστρεψουμε αυτο που δεν μπορουμε να ξαναφτιαξουμε.Υπαρχουν πολλα παραδειγματα.Ας προβληματιστουμε λιγο και ας αφησουμε τους ειδικους να κανουν τη δουλεια τους.
Ας αφήσουμε τους ειδικούς να μιλήσουν -σύμφωνοι- αλλά και τους μόνιμους κατοίκους του να πουν σε τι χωριό θέλουν να ζήσουν. Δεν λέει κανείς να γκρεμιστεί το μισό χωριό αλλά ούτε και το μη γίνουν κάποιες διορθωτικές παρεμβάσεις. Είναι γεγονός ότι αλλιώς αντιμετωπίζουν το θέμα όσοι ζουν ολοχρονίς στο χωριό και αλλιώς όσοι έρχονται για ένα -το πολύ μήνα- έχοντας τη βίλα τους στα Βατερά και ανεβαίνοντας για καφέ ή ούζο στον Πλάτανο.
Για το χωριό νομίζω πως έχουν δικαίωμα όλοι οι Βρισαγώτες. Οι μόνιμοι κάτοικοι από πότε -μόνο αυτοί – διαμορφώνουν γνώμη. Εκτός και οι υπόλοιποι να εκλέγουν τα μέλη των Δημοτικών αρχών για τον τύπο. Οι μόνιμοι βεβαίως έχουν γνώμη, αλλά υπάρχουν αρμόδιοι επιστήμονες, υπάρχουν νόμοι και δέκα άνθρωποι για παράδειγμα, που κάτι ξέρουν έχουν δει και αντιλαμβάνονται το κάτι παραπάνω. Οι δε δήθεν βίλες των Βατερών υπολείπονται κατά πολύ των πέτρινων σπιτιών μας -ζωγραφιές- που χάσαμε.
Το (νέο) χωριό θα χρειαστεί στοιχειώδεις υποδομές και αντισεισμική (ανοικο)δόμηση είτε ζούμε σε αυτό είτε στις βίλες των Βατερών (sic)
Ενδιαφέρουσες όλες οι απόψεις. Εγώ ας πούμε θάθελα το χωριό μου όπως ήτανε, με τους στενούς δρόμους, χωρίς χώρους για παρκιγκ κτλ. Σάυτό το χωριό γενηθηκα,αυτό ξέρω, αυτό εχω αγαπήσει.. Αυτο που καταλαβαίνω όμως είναι πολυ διαφορετικό.
Μιλάμε για μελέτες, αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν, μάζεμα πολίτιμων δομικών υλικών, και έχοντας υπόψη τούς χρόνους αποφάσεων του Ελληνιστάν μου γενιέται ο παρακάτω εφιάλτης.
Μετα από 10 χρόνια κάποιοι γέροι αργοκινούνται μέσα σε ένα ερειπιώνα,ενώ ο πολύς κόσμος έχει σκορπίσει σε Βατερά, Πολιχνίτο, Αθήνα, Μυτιλήνη κτλ.
Αυτό που χρειαζόμαστε λοιπόν, είναι γρήγορες αποφάσεις, εστω και αν διαφωνούμε με κάποιες απο αυτές, για να αποκτήσει αυτό το έρημο χωριό που όλοι αγαπάμε, δομή και να μπορέσουμε να ξαναζήσουμε όμορφες στιγμές κάτω από τον Πλατανο μας.
Μετά από 10 χρόνια, κάποιοι λίγοι γέροι