ΕΜΠΡΟΣ 6/6/12
Nικέλλη Στρατή
Ημέρα Περιβάλλοντος η 5η Ιουνίου και πολυποίκιλες οι εκδηλώσεις σ’ όλο τον κόσμο μπας και ξυπνήσουμε απ’ το λήθαργο, που οδηγεί η καλοπέραση, για να δούμε το παγκόσμιο σπίτι μας, που τόσο πληγώθηκε απ’ την αδηφαγία μας και ταλανίζεται μαζί μας, πορευόμενοι αντάμα στο τεντωμένο σχοινί της ύπαρξής μας. Έτσι και οι «πράσινες πολιτιστικές διαδρομές στη Λέσβο» σ’ αυτό το ξύπνημα στόχευαν στο «σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον και στις ιστορικές και πολιτιστικές παραδόσεις».
Μόνο που επειδή το λεωφορείο των εκδηλώσεων στην Πύρρα έκανε μεταβολή αφήνοντας το κεντρικό μέρος της νότιας Λέσβου απ’ έξω απ’ τις στάσεις του, σας καλούμε εμείς στο άυλο ανεμόπτερο της φαντασίας μας να συνεχίσουμε το διάβα μέσα απ’ τις αυλακιές του λισβοριανού γλυκάνισου, που χρόνια τώρα δίνει τη μοναδική γεύση σε κάθε σταλαματιά αποσταγμένου μυτιληνιού ούζου, προς το σημείο μηδέν, το Κουρτήρ, όπου οι οικιστές της πρώιμης εποχής του χαλκού άφησαν τα σημάδια τους. Να ρίξουμε το βλέμμα μας εκεί δίπλα στα «παμπάλαια, χιλιόχρονα» λιόδεντρα του Τέμενους και να νοιώσουμε την ανακούφιση στις ρευματοπαθείς αρθρώσεις μας καθώς θα μας σκεπάζει το νερό των θειούχων θερμοπηγών του Αη Γιάννη στο Λισβόρι.
Πετώντας νοερά πάνω απ’ τα τηγάνια των αλυκών Πολιχνίτου, που με τη δύναμη του ήλιου ξεχωρίζουν το γαλακτόχρωμο αλάτι προσφέροντας ένα μοναδικό βιότοπο για τα φανταστικά φλαμίγκος, αντιστεκόμαστε στο κάλεσμα των οστράκων, της σαρδέλας, της κουτσομούρας και τόσων άλλων εδεσμάτων του Κόλπου, που υποβοηθούν την ήπια τουριστική ανάπτυξη της περιοχής, ψιθυρίζοντας ένα «ούπω η ώρα σας» πιεζόμενοι να ολοκληρώσουμε το διάβα μας. Ξεκουράζοντας το βλέμμα μας στις εναλλαγές του ανοιχτού και σκούρου πράσινου που χαρίζουν τα πευκοδάση και ο ελιώνας της περιοχής, καθώς αφουγκραζόμαστε απ’ τη μια τα κρωξίματα των γλάρων που συνοδεύουν τις δεκάδες των ψαροκάικων του κόλπου κι απ’ την άλλη τις κραυγές της κυνηγημένης απ’ τους κουρσάρους νύφης, που γέννησε στο όνομα τη Νυφίδα, αντιχαιρετώντας στον Παλιόπυργο τους Γατελούζους φρουρούς της εύφορης κοιλάδας του Αλμυροπόταμου, όπου η οργιώδης βλάστηση δημιουργεί πληθώρα ανεξερεύνητων συστάδων –μοναδικά καταφύγια για χελώνες και λογής νεροπούλια-, θαυμάζοντας τις πέτρινες πυραμίδες που στέκονται στο επικίνδυνο έμπα του Κόλπου, εξαίρετα σύμβολα της χωρίς όργανα πλοήγησης, κατευθυνόμαστε στα απομεινάρια του ιερού του Διόνυσου του «βρισαγενούς» στο ακρωτήρι του Αγίου Φωκά. Σύγχρονο ξωκλήσι, δίπλα στα χνάρια του παλαιοχριστιανικού ναού με «διονυσιακά» οικοδομικά μέλη, πάνω απ’ το πανάρχαιο λιμανάκι, επιβεβαιώνουν τη συνεχή ανθρώπινη παρουσία και δημιουργία στο ακρινό γλωσσίδι της περιοχής.
Η ατέλειωτη μοναδική παραλία των Βατερών, που με τη Νυφίδα έχουν στήσει ένα μοναδικό αρμονικό και αλληλοσυμπληρούμενο δίπολο, (νοτιάς – βοριάς, δροσερή και διαυγής-ζεστή και ρηχή, για διασκέδαση-για φαγητό) εκπέμπει το δικό της τραγούδι της Κίρκης, για να μας δεχτεί στα καθάρια καταγάλανα νερά της μα βουλώνοντας τα αυτιά μας συνεχίζουμε για ένα κούνημα του μαντηλιού στον γραφικό Σταυρό μες την Κοιλάδα του Βούρκου ποταμού. Με τη μυρουδιά του ρετσινιού στα δάση της Ρογκάδας και των Βασιλικών που μέχρι πρόσφατα στέριωνε νοικοκυριά, με τις αναλαμπές του ήλιο στα απομεινάρια του λευκόλιθου που ζώνουν τα Βασιλικά, βλέποντας το θλιμμένο βλέμμα της εξόριστης «βασίλισσας» Ειρήνης της Αθηναίας δίπλα στους μοναδικούς καταρράκτες της Πέσσας, ακούγοντας τη ψαλμωδία απ’ το αναζοωγονημένο Μοναστήρι στο Δαμάντρι να καλύπτει τις κραυγές μια άλλης νύφης, που οι ίδιοι απαίσιοι κουρσάροι απήγαγαν απ’ τα αποκαΐδια της Νιγίδας, υποκλινόμαστε μπροστά στο υπέροχο, μοναδικό ξυλόγλυπτο τέμπλο της Ζωοδόχου Πηγής στη Βρίσα για να κατηφορίσουμε στη συνέχεια στο Μουσείο της Φυσικής Ιστορίας με τη μεγάλη ποικιλία των απολιθωμάτων και την τεράστια χελώνα του.
Δεν μας τρομάζει η κούραση γιατί μπροστά μας έχουμε ένα υπέροχο ρηλάξ και αναζωογόνηση στα νερά των χλωρονατριούχων ιαματικών πηγών του Πολιχνίτου, που με την μεγάλη θερμοκρασία τους, αναβλύζοντας ανάμεσα στα κοκκινωπά απ’ τις ενώσεις του σιδήρου πετρώματα, δίνουν υποσχέσεις ανάπτυξης που δεν λέει να έρθει. Προχωρώντας προς τα σοκάκια του πετρόχτιστου από ντόπιο ιγνιμβρίτη Πολιχνίτου, αποστρέφοντας το βλέμμα μας απ’ την αντηλιά των τοιχωμάτων των θερμοκηπίων του Ξηρόκαμπου, θαυμάζουμε τα αρχοντικά του, το ερημωμένο σπίτι του περήφανου πελαργού στην καμινάδα του Πολύκεντρου, μπροστά απ’ τα μεγαλόπρεπα κτήρια του Δημοτικού σχολειού και του Αη Γιώργη και εμπιστευόμαστε την όσφρηση μας που μας οδηγεί στο εργαστήρι του συνεταιρισμού γυναικών με τα παραδοσιακά τερψιλαρύγγια.
Τούτος ο τόπος ο ευλογημένος απ’ το Θεό αντιστέκεται στον πόλεμο των ανθρώπων. Πόλεμο αδιαφορίας, μικρόνοιας και ηγεμονισμού των ντόπιων που δεν βλέπουν μια Ενότητα μα μικροσυμφέροντα και που επιτείνει την καταστροφική απομόνωση και υποβάθμιση που της έχουν υποβάλλει οι απέξω.