Έγγραφα – Εκπαίδευση
Το παρακάτω απολυτήριο Γυμνασίου της Αθήνας που εκδόθηκε το 1884 ανήκε στον χωριανό μας Γεώργιο Χατζηαντωνίου του Κωνσταντίνου. Το επάγγελμα του πατέρα “έμπορος”. Είναι σημαντικό το ότι μαθητής από το ακριτικό χωριό μας της τουρκοκρατούμενης Λέσβου φοίτησε σε Γυμνάσιο της ελεύθερης Αθήνας και μάλιστα σε μια περίοδο που το χωριό μαστίζονταν από τις εσωτερικές διενέξεις που έμειναν γνωστές ως “Η εξανάστασις των φαυλοβίων”
Είναι θαυμαστό ότι ο πατέρας δεν έστειλε το γιο του σε ελληνικό σχολείο της Μυτιλήνης ή της Σμύρνης ή άλλης πόλης των απέναντι παραλίων αλλά προτίμησε την ελεύθερη Ελλάδα. Και η επιλογή του δεν πήγε χαμένη! Μεγαλώνοντας ο γιος του (πέθανε σε ηλικία μόλις 36 ετών) άσκησε στο Γαλάτσι εμπόριο λαδιού και σαπωνιού. Μαθαίνοντας ότι η ανέγερση του σχολείου (αρρεναγωγείου) του χωριού είχε σταματήσει επειδή δεν υπήρχε η απαιτούμενη ξυλεία έστειλε ένα καΐκι ξυλεία (κερεστέ, όπως το ονομάζει ο Κώστας Τσέλεκας) για να αποπερατωθεί το διδακτήριο. Επίσης ύστερα απ’ τη δημιουργία (επί τουρκοκρατίας στις αρχές του 20 αιώνα) του δεύτερου ελαιοτριβείου στο χωριό απ’ τα αδέλφια Γιώργο και Σπύρο Χατζηαντωνίου (η λεγόμενη καινούρια μηχανή που στην αρχή ήταν ιδιωτικό και στη συνέχεια έγινε συνεταιριστικό) άφησε προίκα στο σχολείο το 5% των μετοχών για να έχει το σχολείο ετήσια έσοδα που θα βοηθούσαν τη λειτουργία του. Αυτές τις μετοχές “εξαγοράζοντας” ο αδελφός του Σπύρος μετά το θάνατό του Γιώργου έχτισε το Παρθεναγωγείο (Μουσείο Φυσικής Ιστορίας)
Από πλευράς εκπαίδευσης σημαντικό είναι το ότι τότε ίσχυε το σημερινό ζητούμενο: Το να έχει ελεύθερη πρόσβαση στο πανεπιστήμιο ο απόφοιτος του Λυκείου. Όπως γράφει “κρίθηκε άξιος απολύσεως … και της εις το Πανεπιστήμιον φοιτήσεως”
(από το οικογενειακό αρχείο του εγγονού του Γιώργου Χατζηαντωνίου)
