Γεωγραφικές Υπηρεσίες – Ραφαήλ Παλαιοπάνης
Πυρκαγιά Νότιας Λέσβου, 23ης Ιουλίου 2022
Ιδιαίτερα χρήσιμη η σημερινή συνάντηση επί του πεδίου με τον Αντιπεριφερειάρχη Λέσβου με αρμοδιότητα τον Πρωτογενή Τομέα, Panagos Koufelos, τοv Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας Π.Ε. Λέσβου Georgios Lagoutaris, τους Προέδρους Βρίσας και Σταυρού και κατοίκους της περιοχής.
Έχοντας τη δυνατότητα να παρουσιάσουμε τα προκαταρκτικά συμπεράσματα – προτάσεις μετά την καταστροφική πυρκαγιά, εστιάσαμε κυρίως στη σημαντική διακινδύνευση από την εκδήλωση πλημμυρικών φαινομένων και την ανάγκη ολιστικής αντιμετώπισης βασικών ζητημάτων για την ανασυγκρότηση με έμφαση στον ελαιώνα της περιοχής.
Οι δυσκολίες που επισημάνθηκαν, όσον αφορά χρονικούς, οικονομικούς και θεσμικούς περιορισμούς, επιβεβαιώνουν για άλλη μια φορά τη βασική μας θέση ότι απαιτείται αλλαγή προτεραιοτήτων και ανακατεύθυνση πόρων.
Ιδιαίτερες ευχαριστίες θα ήθελα να απευθύνω στον φίλο Giannhs Pappas για τη σημαντική του βοήθεια στο πεδίο και τις κριτικές του επισημάνσεις.
Ακολουθούν προκαταρκτικά συμπεράσματα και προτάσεις που ευελπιστούμε να αποτελέσουν το έναυσμα για έναν ουσιαστικό διάλογο με σκοπό την – όσο το δυνατόν – ταχεία ανασυγκρότηση και τη διατήρηση του υπάρχοντος πληθυσμού της περιοχής.
Προκαταρκτικά Συμπεράσματα – Προτάσεις
Γενικό πλαίσιο – Περιοχή Μελέτης
• Πληθυσμιακή συρρίκνωση: -30% μείωση του πληθυσμού (1991-2011). Αναμένεται ακόμα μεγαλύτερη μείωση εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και του σεισμού.
• Η περιοχή έχει πληγεί από τον σεισμό το 2017 και δεν έχει ανασυγκροτηθεί ακόμα πλήρως.
• 3ετής χαμηλή παραγωγή εξαιτίας ακαρπίας, καταστροφών, κλπ.
• Οι καμένες εκτάσεις των ελαιόδεντρων αποτελούσαν την πιο παραγωγική περιοχή σε σχέση με τον υπόλοιπο ελαιώνα.
• Ο ελαιώνας και οι δασικές εκτάσεις χρησιμοποιούνταν και ως βοσκότοποι.
Βλάβες
• Φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον, φυτικό, ζωικό κεφάλαιο και εξοπλισμός.
• Απώλεια δέντρων, μείωση παραγωγής, εξοπλισμός (περιφράξεις, ελαιόδυχτα, αντλίες νερού, σκαπτικά μηχανήματα, κ.α.)
Συνέπειες
• Άμεση απώλεια εισοδήματος φετινής παραγωγής.
• Μακροπρόθεσμη απώλεια από την καταστροφή των ελαιόδεντρων.
• Πρόσθετη επιβάρυνση σε ζωοτροφές από την απώλεια βοσκήσιμων εκτάσεων.
• Απώλεια έμμεσου εισοδήματος. (ξυλεία, οργώματα, καλλιέργεια κ.α.)
• Απώλεια ζωικού κεφαλαίου (αμνοερίφια, μελίσσια).
Προτάσεις
• Χαρτογράφηση περιοχής
• Εκτίμηση επικινδυνότητας
• Αντιπλημμυρικά έργα – Διευθέτηση χείμαρρων.
• Διάνοιξη αντιπυρικών ζωνών – βελτίωση οδικού δικτύου.
• Αντιπυρική θωράκιση υπόλοιπου οικισμού Βατερών – περιοχής Αγίου Φωκά.
• Κατασκευή φράγματος Λαγκάδας (διαχείριση υδάτων, εμπλουτισμός υδροφόρου, ανασύσταση ελαιώνα)
• Καλλιέργεια υφιστάμενων πηγών, διάνοιξη νέων γεωτρήσεων, χαρτογραφική αποτύπωση.
• Αποζημίωση απώλειας καρπού για 5-7 έτη για εκριζωμένα δέντρα, για 2-3 έτη για καρατομημένα και για 1-2 έτη για καμένα.
• Αποζημίωση για την απώλεια εξοπλισμού. Επιδότηση για την αγορά – αντικατάσταση
• Επιδότηση για ανασύσταση του ελαιώνα. Κατασκευή συμπληρωματικών έργων.
• Επιδότηση ζωοτροφών για τη φετινή περίοδο. Σχεδιασμός για τις επόμενες χρονιές (απαγόρευση βόσκησης στα καμένα, φυσική αναγέννηση, κλπ.).
• Διατήρηση των καμένων ελαιοκτημάτων ως ενεργών στα διάφορα προγράμματα, σχέδια βελτίωσης, νέοι αγρότες, βιολογική καλλιέργεια, τουλάχιστον για την επόμενη 3τία.
• Έγκριση όλων των υποψήφιων νέων αγροτών, σχεδίων βελτίωση, κλπ.
• Επιδότηση λιπασμάτων.