Έχουν δημοσιευτεί αποσπάσματα ή και ολόκληρα ημερολόγια χωριανών μας που είχαν πάρει μέρος στο μέτωπο της Αλβανίας (Β’ παγκόσμιος πόλεμος) ή στον εμφύλιο. Επίσης δημοσιεύτηκαν προφορικές αναμνήσεις μιας και η χρονική απόσταση των γεγονότων ήταν μικρή.
Στο αρχείο της Βιβλιοθήκης ήρθε (από την Μαρία Γεωργέλλη-Κολιόπουλου, την οποία και ευχαριστούμε) το ημερολόγιο του παππού της Γιάννη Γεωργέλλη από τη συμμετοχή του στον Πρώτο παγκόσμιο πόλεμο το 1917 και 18. Το φωτοτυπήσαμε με μεγέθυνση προκειμένου να το σκανάρουμε.
ΓεωργέλληΣτην παραπάνω εικόνα εμφανίζεται εξωτερικά το μικρού μεγέθους ημερολόγιο “ηλικίας” μεγαλύτερης του ενός αιώνα, το εσωτερικό του εξωφύλλου με τα στοιχεία του κατόχου και η πρώτη σελίδα που υπάρχει (φαίνονται κομμένα 2-3 φύλλα). Στη σελίδα αυτή υπάρχει μία ρήση του Βερναδάκη “Μηδέν το παν, μηδέν η βασιλείς, μηδέν ο κόσμος” καθώς και συνταγή για την αντιμετώπιση ενός ξαφνικού πόνου: “Πέρνομεν ένα αγγείον βάζομεν ολίγην στάκτην ζεστήν την σβούμεν με ολίγον ύδωρ και αφού βαλομεν ένα μανδίλη από πάνω το βάζομεν εις το πονεμένον μέρος του σώματος με το στόμιον προς τα κάτο.” Στη δεύτερη σελίδα έχουμε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από το κείμενο.
Το κύριο μέρος του ημερολογίου αρχίζει από την 11 Απριλίου 1917. Ως γνωστόν η Ελλάδα επίσημα ως ενιαίο κράτος μπήκε στον πόλεμο στις 28 Ιουνίου 1917 αλλά ο Βενιζέλος με την κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης ήδη από το καλοκαίρι του 2016 είχε κηρύξει το “κίνημα της εθνικής αμύνης” και είχε ταχθεί στο πλευρό της ΑΝΤΑΤ (Αγγλία, Γαλλία κ.ά)
Το ημερολόγιο: (θα δημοσιεύσουμε αποσπάσματά του με κάποιες διορθώσεις στην ορθογραφία αλλά χωρίς εκφραστικές μεταβολές)
1917 Μην Απρίλιος
11 Κατετάγην εις στρατόν εθνικής αμύνης 4ο Σύνταγμα, 10ον λόχον
15 Εφύγαμεν από Μυτιλήνην εκ του κόλπου της Γέρας ένθα επιβιβάσθημεν επί της Συρίας και εκενήσαμεν δια Θεσσαλονίκην. Εις όλον το ταξίδιον εφορούσαμεν σωσίβια δια τον φόβον των υποβρυχίων.
16 Εφθάσαμεν εις Θςσσαλονίκην και κατακλίσθημεν εις την Τούμπαν.
23 Εκενίσαμεν και παρετάχθημεν εις το πεδίον του Άρεως όπου μας προσεφώνησεν ο αρχηγός μας Βενιζέλος και μας έδωσεν την σημαίαν του Συντάγματός μας.
24 Εκενίσαμεν από Σαμλή και φθάσαμε ει Τόφιν, πορεία 5 ώρας (Σ.Σ. στα ονόματα ενδέχεται να υπάρχουν κάποια λάθη εξαιτίας του δύσκολου γραφικού χαρακτήρα)
25 Κατασκηνώσαμεν παραπλεύρως του ποταμού Αλιάκμονος μετά δύο ώρας εφθάσαμεν εις σταθμόν Πλατύ.
26 Εις σταθμόν Γυδά 5 ωρος πορεία ένθα εμείναμεν 3 ημέρας
29 Χωρίον Τσέρνοβο υπό ραγδαίας βροχής
30 Χωρίον Μικροβούτσι 4 ώρας πορεία και κατασκηνώσαμεν
Μην Μάιος 1917
1 Με άδεια εις την Βέροιαν ένθα εφωτογραφήθην και εστείλαμεν σις το χωρίον
2 Χωρίον Καράτσαψι. Κάτοικοι Καυκάσιοι προσφιλείς εμείναμεν 7 ημέρας
9 Σταθμός Νιαούσης πορεία 6ώρας
10 Σταθμός Βερδέκοπ πορεία 9 ώρας ένθα εμείναμεν 2 ημέρας
12 Διήλθημεν εκ Βοδενών Υποδοχή μεγάλη εις την Μεραρχία μας. Εφθάσαμεν εις το χωρίον Βλάδοβον πορεία 5 ώρας
14 Χωρίον Οστροβον Κατασκήνωσις παρά της λίμνης Οστρόβου Πορεία 8 ώρας
15 Χωρίον Πανιτσα πορεία 4 ώρας
18 Χωρίον Πεσόσνιτσα νυχτερινή πορεία 4 ώρας
19 Νυχτερινή πορεία 5 ώρας την αυγήν εφθάσαμεν και κατασκηνώσαμεν εις το χωρίον Καπασνίτσα
21 Παρέλασις όλης της Μεραρχίας ενώπιον του Γάλλου στρατηγού …..Εις το μέρος αυτό εμείναμεν από 19 Μαΐου μέχρι 13 Ιουνίου και εκπαιδεύθημεν τα νέα γυμνάσια του Πανευρωπαΐκού πολέμου. Εις κατασκευήν χαρακωμάτων και εξεσφενδόνησιν χειροβομβίδων και οπλοβομβίδων υπό οδηγιών Γάλλων αξιωματικών
Συνέχεια από την εμπόλεμη πλέον περιοχή σε επόμενη ανάρτηση
