Τα κλειστά καφενεία, η ολοκλήρωση του λιομαζώματος και η εθιμική αργοσχολία των ημερών ξαναέφεραν στα χέρια μου το βιβλίο του Βασίλη Ψαριανού «Για την ανάπτυξη της Βρίσας Λέσβου» (εκδόσεις ΝΟΩΝ, 2010).
Ο Βασίλης είναι ένας απ’ τους πολλούς χωριανούς οι οποίοι στα δύσκολα χρόνια, ιδιαίτερα της δεκαετίας του 50, και εξαιτίας των επαγγελματικών τους προσανατολισμών έφυγαν από το χωριό αλλά ποτέ δεν το ξέχασαν. Και όταν λέμε ότι δεν το ξέχασαν δεν εννοούμε τις παθητικές αναμνήσεις των παιδικών και νεανικών τους χρόνων αλλά το ενεργητικό ενδιαφέρον για το παρόν και το μέλλον του γενέθλιου τόπου των και των ανθρώπων του.
Ο Βασίλης είναι ο μοναδικός χωριανός που οραματίστηκε με ευρύτητα για το χωριό και με τα γραπτά του κείμενα –και όχι μόνο- προσπάθησε να ενεργοποιήσει τους αρμόδιους για την πραγματοποίηση μιας σειράς έργων που θα συντελέσουν στην ουσιαστική ανάπτυξη του χωριού μας και επομένως στην επιβίωσή του. Στο βιβλίο του αυτό υπάρχουν 80 περίπου άρθρα δημοσιευμένα στον Αντίλαλο και σε άλλα μέσα.
Ανάμεσα στα έργα στα οποία αναφέρεται σημειώνουμε
- Η ανάγκη σύμπνοιας ανάμεσά μας.
- Την αξιοποίηση των ανενεργών ελαιοτριβείων
- Ο δρόμος Πλωμαρίου Βατερών
- Η τουριστική ανάπτυξη της περιοχής μας με διάφορες μορφές τουρισμού.
- Η ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα και του αγροτουρισμού με συγκεκριμένες προτάσεις όπως η κατασκευή φράγματος στη Λαγκάδα.
- Συνεταιριστική οργάνωση
- Η αξιοποίηση της συλλογής της Φυσικής Ιστορίας
- Την απόδοση των εσόδων από την περιουσία του δημοτικού σχολείου
- Η προστασία και ανάδειξη των αρχαιοτήτων
- Βιολογικός καθαρισμός
- Ενόψει λειψυδρίας, το δίκτυο από το Αμπελικό και το φράγμα στη Λαγκάδα.
- Παρεμβάσεις στον οικισμό Βρίσας
- Πολλές ιδέες για την ανάπτυξη των Βατερών
Αυτά φέρνουν στο νου για σύγκριση τα εξής:
Από το 1950 που η χώρα μπήκε σε μια κάποια ομαλότητα μέχρι το 1998 που λειτουργούσε ως ανεξάρτητη Κοινότητα πέτυχε τα εξής: Υδρευτικό έργο της Λαγκάδας, Υδρευτικό έργο από το Αμπελικό, δυο γεωτρήσεις, τέσσερις υδατοδεξαμενές, υδρευτικό και αποχετευτικό δίκτυο στο χωριό, υδρευτικό δίκτυο σε Βατερά-άγιο Φωκά. Ηλεκτροφωτισμός (αρχικά με ίδια μέσα) του χωριού, των Βατερών, του Αγίου Φωκά. Πολύ μεγάλο δίκτυο αγροτικών δρόμων και δυο γεφύρια. Εκβάθυνση και προστασία του λιμανιού του αγ. Φωκά. Ανασκαφές και ανάδειξη των αρχαιοτήτων εκεί. Δεντροφύτευση στα Βατερά. Ανέγερση της Αγροτολέσχης και τουαλετών στο χωριό και στα Βατερά. Διαπλάτυνση κάποιων σημείων του κεντρικού δρόμου του χωριού και τσιμεντόστρωση όλων των δρόμων. Αρδευτικό δίκτυο με τρία μεγάλα πηγάδια και πολλά μέτρα τσιμενταύλακες (άσχετα αν δεν λειτούργησε). Διάνοιξη για πρώτη φορά (και επανειλημμένα) του ποταμού. Καινούριο οστεοφυλάκιο. Αγορά αυτοκινήτου για την αποκομιδή των σκουπιδιών. Ασφαλτόστρωση και τοιχία αντιστήριξης του παραλιακού δρόμου και του επάνω δρόμου των Βατερών. Καθορισμός των ορίων αιγιαλού και παραλίας στα Βατερά. Στήσιμο της Συλλογής Φυσικής Ιστορίας. Αδελφοποίηση με την Κοινότητα Μυτιληνιών της Σάμου.
Δίκαια επομένως όσοι διατέλεσαν Πρόεδροι και σύμβουλοι (ή οι απόγονοι τους) μπορούν να υπερηφανεύονται για το έργο τους.
Από το 1998 μέχρι σήμερα έχουν περάσει σχεδόν τα μισά χρόνια της προηγούμενης περιόδου στην οποία αναφερθήκαμε. Ποια έργα έγιναν στο χωριό μας; Σίγουρα οι Πρόεδροι και τα συμβούλια από την εφαρμογή του Καποδίστρια και μετά δεν είχαν τις εξουσίες των προηγούμενων.
Το καίριο ζήτημα είναι: Ποια έργα διεκδικήσαμε συστηματικά; Πρέπει να υπάρχουν έγγραφα και αποδείξεις για το τι επιδιώξαμε. Και βέβαια δεν συνιστά επιδίωξη το να γράφουμε σε ένα χαρτί καμιά δεκαπενταριά θέματα και να θεωρούμε ότι έτσι τα διεκδικούμε. Ούτε οι προφορικές συναντήσεις είτε σε φιλικό κλίμα (με μεζεδάκια) είτε σε ερειστικό. Χρειάζονται έγγραφα και επιμονή. Για παράδειγμα σε ποιες ενέργειες έχουμε προβεί για το φράγμα της Λαγκάδας, για το δρόμο του Αμπελικού, για την αξιοποίηση των ελαιοτριβείων, για την ανακατασκευή του δικτύου απ τις πηγές Αμπελικού κ.λπ.
Είναι κατανοητό ότι κάποια θέματα έχουν τεθεί αλλά δεν υπάρχει ανταπόκριση από τους «ξένους» Δημάρχους και Αντιδημάρχους. Εδώ έρχεται η τεράστια σημασία του πρώτου από τα θέματα που επισημαίνει ο Βασίλης στα άρθρα του. Η ανάγκη να είμαστε ενωμένοι, να διεκδικούμε από κοινού και να προγραμματίζουμε.Όχι εμείς οι ντόπιοι και σεις οι Αθηναίοι!
Αλλά δυστυχώς!