Χωρίς λόγια από τα σημερινά Βατερά!






42 τόννοι πορτοκάλια και μανταρίνια θα μοιραστούν σε δημότες της Λέσβου σύμφωνα με την παρακάτω ανακοίνωση του Οργανισμού Κοινωνικής Προστασίας και αλληλεγγύης.
Ένα μέρος απ’ αυτά θα μοιραστούν αύριο και στο χωριό μας.
Η Αντιδήμαρχος και Πρόεδρος του Οργανισμού «Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης του Δήμου Λέσβου, κα Αναστασία Αντωνέλλη, κάνει γνωστά τα εξής:
Ακόμα μια σημαντική συνεισφορά του Βασίλη Ψαριανού στη συγκέντρωση πληροφοριών για την ιστορία της Βρίσας και της διαδρομής της στο χώρο και το χρόνο από την ίδρυση του πρώτου οικισμού με το όνομά της μέχρι τα τελευταία χρόνια αποτελεί το καινούριο βιβλίο του με τον παραπάνω τίτλο από τις εκδόσεις “Νόων”.
Με αφορμή τα τοπωνύμια της περιοχής δίνει ένα πλήθος πληροφοριών για την ιστορία του χωριού. Ξεκινά από το ακρωτήρι του αγίου Φωκά, όπου και ο πρώτος οικισμός και συνεχίζει την περιοδεία του, στην οποία μας συμπαρασύρει, στην Αγία Κατερίνα και τις γύρω τοποθεσίες, παρεμβάλει τη γλωσσική περιπλάνηση από την (άκρα) Βρίσα στη Βρησσά, Βρυσσά, Βρισσά, Βρίσα, μας ανεβάζει στα σημεία κατόπτευσης και διαφυγής κατά τις πειρατικές επιδρομές (Βίγλες – Κατούδια), κατεβαίνει στον Παλιόπυργο για να ξανανέβει στη Νιγίδα, το Δαξάρι και τη Ρογκάδα και να συνεχίσει σε όλες σχεδόν τις περιοχές του χωριού, εκτός και εντός αυτού.
Οι πληροφορίες-διάσπαρτα δημοσιευμένες μέχρι τώρα- για κάθε περιοχή δίνονται με βάση ιστορικές πηγές, προφορικές παραδόσεις και λογικά συμπεράσματα.
Το βιβλίο αυτό καθώς και το προηγούμενο (για τα τουρκογενή επώνυμα) διατίθενται στη Μυτιλήνη από το βιβλιοπωλείο της ΑΙΟΛΙΔΑΣ (Καβέτσου) και στην Αθήνα στου Τζανακάκη, Ιπποκράτους 10.
Μεθαύριο Τρίτη 12 Ιανουαρίου θα πραγματοποιηθεί εθελοντική αιμοδοσία από το Σύλλογο εθελοντών αιμοδοτών “Άγιος Παντελεήμων“. Η αιμοδοσία θα πραγματοποιηθεί σε αίθουσα του Δημοτικού σχολείου Βρίσας από τις 4 ως τις 9 το απόγευμα.
Παράλληλα με την αιμοδοσία θα πραγματοποιηθούν και εκλογές για την ανάδειξη νέου διοικητικού συμβουλίου και λοιπών οργάνων του Συλλόγου. Ο Σύλλογος ενημερώνει ότι υποψηφιότητες μπορούν να υποβληθούν μέχρι και την έναρξη της ψηφοφορίας στις 4.00 το απόγευμα της Τρίτης.
Πριν δυο τρεις μήνες είχαμε αναφερθεί μέσα από τη σελίδα μας για ένα ακόμα πρόβλημα που αντιμετώπιζε το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του χωριού μας. Συγκεκριμένα είχαμε αναφερθεί σε περιπτώσεις επισκεπτών το καλοκαίρι οι οποίοι μη αντέχοντας την υπερβολική ζέστη στους χώρους του Μουσείου εγκατέλειπαν τη ξενάγηση για να μη λιποθυμήσουν!
Το πρόβλημα έχει ήδη αντιμετωπιστεί με την τοποθέτηση δυο μεγάλων κλιματιστικών (24ΚBTU) στις 2 κεντρικές αίθουσες και μιας αεροκουρτίνας στην είσοδο. Έτσι ο χώρος του Μουσείου σήμερα είναι ζεστός και φιλικός τόσο για τους επισκέπτες όσο και για τον υπάλληλο.
Το κόστος της εγκατάστασης αυτής που υπερέβει τις 2.000€ κάλυψαν κατά κύριο λόγο τα αδέλφια Κώστας και Χαράλαμπος Γεωργάκας από την Μελβούρνη στη μνήμη των γονέων τους Γιώργου και Κατερίνας (το γένος Κόρακα) ενώ μια μικρότερη συμμετοχή είχε και ο Ανέστης Γεωργάκας, αδελφός του αείμνηστου Γιώργου.
Μια ακόμα προσφορά των χωριανών μας από το εξωτερικό (2ης μάλιστα γενιάς μεταναστών) στη γενέτειρα των γονιών τους από την οποία δεν έχει αποκοπεί ο ομφάλιος λώρος τους.
Κιοβρέκης, Κεχαγιάς, Κιουρέλλης, Παρμακέλλης, Μπαρούτης, Πατλάκας, Πεσματζόγλου, Σιμιτζής, Σκιάς, Σουσαμλής, Χουτζαίος, Κοτζαμάνης, Δαγιέλλης, Δεμίρης…
Τα παραπάνω επώνυμα, πολύ συνηθισμένα στο νησί μας καθώς και πολλά άλλα, αποτέλεσαν το αντικείμενο της έρευνας του Βρισαγώτη φιλολόγου Βασίλη Ψαριανού, ο οποίος, αφού μελέτησε τη σχετική βιβλιογραφία και χρησιμοποίησε ως βάση δεδομένων τους τηλεφωνικούς καταλόγους των κατοίκων της Λέσβου, μας έδωσε το πολύ ενδιαφέρον βιβλίο «Τα οικογενειακά ονόματα των Λεσβίων. Τουρκογενή επώνυμα».
«Στην εργασία αυτή επικεντρωθήκαμε στην ανεύρεση της ρίζας των λεσβιακών οικογενειακών ονομάτων, που έχουν σχέση με λέξεις της Τουρκικής γλώσσας, τα λεγόμενα Τουρκογενή, τα οποία είναι και τα πολυπληθέστερα σε σχέση με τα επώνυμα που έχουν επηρεαστεί από άλλα γλωσσικά ιδιώματα, όπως είναι τα Ιταλικά (γενοβέζικα) ή -σε μικρότερο ποσοστό- από βαλκανικά γλωσσικά ιδιώματα (Αρβανίτικα, Σλάβικα, Βλάχικα).
Η πληθώρα των τουρκογενών επωνύμων που συναντώνται στη Λέσβο δικαιολογείται λόγω του μακρόχρονου συγχρωτισμού των Λεσβίων με τους τούρκικους πληθυσμούς στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, 1462-1912, καθώς και της συγκατοίκησής τους, στην απέναντι Μικρασιατική ακτή, με τους εκεί τουρκόφωνους κατοίκους μέχρι το 1922, απ’ όπου επέστρεψαν πρόσφυγες στη Λέσβο.
Από την ετυμολογία αυτών των επωνύμων μαθαίνουμε τις επαγγελματικές ασχολίες των προγόνων των σημερινών Λεσβίων, τα αξιώματα που κατείχαν κάποιοι στη Διοίκηση του τουρκικού κράτους και βέβαια τις σχέσεις των υποδούλων με τους κατακτητές αλλά και τις κοινωνικές ή διαπροσωπικές σχέσεις που διατηρούσαν με τους συγκατοίκους τους μουσουλμάνους, οι οποίες έχουν αποτυπωθεί μέσα από τους χαρακτηρισμούς, υβριστικούς ή και επαινετικούς, τους οποίους επιδαψίλευσαν οι Τούρκοι στους χριστιανούς» διαβάζουμε στον πρόλογο του συγγραφέα.
Πριν από τον κατάλογο με τα τουρκογενή επώνυμα βρίσκουμε μια πολύ κατατοπιστική εισαγωγή για τα επώνυμα των Λεσβίων, τις υποκατηγορίες των τουρκογενών και την ετυμολογία τους.
Στη συνέχεια, παρατίθενται αλφαβητικά όλα τα τουρκογενή επώνυμα που κατέγραψε ο Βασίλης Ψαριανός, το καθένα με την ετυμολογία του, π.χ Ιντζές: ince= λεπτοκαμωμένος, κομψός, Καζάζης: kazaz=μεταξάς, Τσαμπάνης, Τσαπανίδης: capan=ταχυδρόμος, Ζορμπάς: zorba-ταραξίας, άτακτος κ.ά.
Ενδιαφέρον, εύχρηστο, χρήσιμο και ευχάριστο βιβλίο.
Με μια απλή τελετή στην οποία παραβρέθηκαν τα παιδιά της Βιβλιοθήκης, τα μέλη της επιτροπής λειτουργίας της και οι “δάσκαλοι” των διάφορων μαθημάτων που γίνονται στο χώρος της κόψαμε την πρωτοχρονιάτικη πίτα της Βιβλιοθήκης και ευχηθήκαμε στα παιδιά να είναι γερά, χαρούμενα, να έχουν καλή πρόοδο στα σχολεία τους και να είναι αποδοτικά τα μαθήματα που παρακολουθούν στο χώρο της Βιβλιοθήκης.
Εκτός από τη βασιλόπιτα όσοι παραβρέθηκαν κεράστηκαν γιορτινά γλυκά και αναψυκτικά.
Το “φλουρί” βρήκε ο μικρός Κώστας Νταούτι ο οποίος, όπως είχε προαναγγελθεί, πήρε μια μεγάλη σοκολάτα και δυο παιδικά βιβλία. Στην κλήρωση των λαχνών που ακολούθησε με έπαθλο την ψηφιακή κορνίζα το τυχερό νούμερο τράβηξε ο τυχερός Κώστας και το αποτέλεσμα ήταν την κορνίζα να κερδίσει η δασκάλα και μέλος της επιτροπής της Βιβλιοθήκης Μυρσίνη Νικέλλη.
Σημείωση: Η Βιβλιοθήκη λόγω έλλειψης χώρου δεν μπορεί να οργανώσει γιορτές με περισσότερα άτομα.
Οι φωτογραφίεςαπ’ την εκδήλωση που ακολουθούν είναι του Κώστα Κωστάκα.